ontolojik ayrıcalık

Enver Gülşen’in  „Müslümanlar, Escinsellik ve Demokrasi“  başlıklı yazısı, eşcinselik üzerinden “müslüman demokratlar”in  samimiyet sınavına tabi tutulmasına bir tepkiyi dile getiriyor.  Samimiyet noktasından bakılınca, demokratlık konusunda kimse şerbetlenmiş olmadığından böyle bir sınava tepki duymak anlaşılır. Öte yandan tepki dolayımında öne sürülen beyanlar cok daha fazla üzerinde durulmayı gerektiriyor. Meselenin cafcaflı ve açık ya da örtük düzinelerce alt başlık üzerinde konuşulmaya acık bir niteliği olduğu su götürmez.

Faruk Ahmet’e sessizliğini bozduran bir mesele olması bile takdire değer konunun, ki yazısının “insan’ın gerektirdiği fikri ihtimam“a işaret eden yanıyla okunması önemli bu tartışmanın niteliği, uslubu açısından. Eşcinsellik, açık ki bütün halinde, Yıldırım Türker’in dediği gibi “müslüman’a en büyük imtihan“lardan biridir, fakat kimse rahatlamasın bununla sorular sadece müslümalara sorulmuş değil. Müslümanlarsa tek bir cuvala doldurulup hükme bağlanacak bir kesim değil. Dolayısıyla metne, bağlayıcı kitaba yönelmek bir önem taşıyor. Doğu’da  ve Batı’da kendi içlerinde varolan düşünce farklarını indirgeyici bir şekilde almaksızın bu türden meselelerin çeşitli boyutlarıyla karşılaşmak gerek.Dilimize dikkat etmemizi gerektiren ve belki de bir noktada durup dile bakmamız şart koşan şey en başta budur.

Cinsiyet bu yanıyla politik olduğu kadar teorik alanında skandal konusudur. Sapkınlığın normalleştirilip yaygınlaştırıldığını ve bunun da batıdaki genel bir ahlaki çöküntünün tezahürü olduğunu merkez alan Gülşen,  sonuçta çocuk istismarcılığına cevaz vermemizi getirme tehlikesi olduğunu söylediği bu durumuma karşı, müslümanın sapkınlığıa sapkınlık demesinin demokratik bir gereklilik olduğunu öne sürüyor yazısında.  Eşcinselliği ve onun “normaleştirilmesini” bir sapkınlık olarak liberal sistemin yaydığı bir sorun halinde işaretleyip “gerçek demokrat müslümanlar”ın fıtrata sahip çıkan tavrına bir açıklama getirmeye çalışıyor böylece.

Bu açıklamalar üzerinden, takıldığım “ontolojik ayrıcalık” konusuna değinerek konuya ilişmek istiyorum biraz.

Normalliğin kendisini tartışmayan, sapkınlığınn nasıl belirlendigine dair kaygı gütmeyen ve  kullandığı dile dair her türden kuşkuyu devre dışı bırakan bir dizi argümanla, islami algılayışın bir kesimi açısından (demokrat ya da değil fareketmez) temsil edici diyebilecegimiz bir tavri dillendiriyor Gülsen’in yazısı. Müslümanın “eşcinselliğe hastalık/sapkınlık/günah” diyen tavrına demokratik bir hak olarak bakılması gerektiğini söylüyor. Bu yanıyla tartışma başka bir bağlama ait. Ben önermelerin ve bakışın kendisine bakmayı, bahsi geçen hastalık, sapkınlık, normallik, günah gibi terimlerin kendisine yönelmeyi ve oradan tartışmayı sürdürmeyi önemli buluyorum. “Müslümanlar, eşcinsellik, demokrasi” tartışmasını dolayısıyla ilgili yazılardan takıp etmekte fayda var, ben özetleyerek tartışmanın taraflarına (ve yazılarının kapsamına)bir haksızlık yaratmayayım. Gülşen’in yazısı üzerinden takıldığım ve tartıştığımız “kuran’ın ontolojik ayrıcalığı” noktasına değineyim yalnızca. Cünkü bu nokta, cinsiyet sorunu dolayımında çok daha genel ve sistematik başka bir soruna bağlanıyor, islamın “anlam dünyası”na dair teolojik niteliği de olan bir tartışmayı bahse açıyor kanımca.

Aslında Fethi Benislama’nın “İslamın Psikanalizi” kitabı dolayısıyla “kuran’ın ontolojik ayrıcalığı” dediğim şeyi bahse açmak istiyordum, ancak konuyu toparlayamadım. Eşcinsellik tartışmasında bunu hatırlamama sebep olan şeyse islami düşüncedeki fıtrat konusu oldu. Cünkü fıtrat, nihai olarak ontolojik ayrıcalığı olan bir metin tarafıdan belirleniyor ve bu noktada doğal olan ile olmayanı, normal ile sapkını, hastalık ile sağllılıklıyı belirleyen söylemin sorgulanması doğal bir zorunlulukla biz fanilere yasaklanmış oluyor. İslami düşüncede “köken sıkıntı”sı ve  “otantiklik arzu”sunun yanı sıra, “kuran’ın ontolojik ayrıcalığı”nın da önemli bir mesele olduğunu düşünüyorum bu bakımdan.

Akla hemen Derrida’nın “mevcudiyet metafiği” diyerek didiklediği düşünce sistematiğinin yapısı geliyor. Bir metnin ontolojik ayrıcalığa sahip olmasının anlamı nedir? Bu nasıl temellenir ya da temellendirilir? Eğer okumak yorumlamaksa ve yorumlamadan önce metnin sabit bir anlamı yoksa, böyle ayrıcalıklı bir metin nihai sonuçları noktasında nasıl okunabilir? Tartışma ya da sorgulama nasıl yürütülebilir? İnsanın doğasını ve normalliğin neliğini konuşmaya başladığımızda örneğin böyle bir metin nasıl sökülebilir? Sökülemiyorsa “okuma”nın adaleti nasıl sağlanacaktır? Bir adım geri çekilip “demokrasi” ve “demokratik toplum” neyi gerektiririn ötesinde, berisinde ya da arkasında normalligi ve sapkınlığı, doğal olan ile olmayanı, hastalık ve sağlıklılığı nasıl belirledigimizi, bunlara dair önermelerimizin nasıl şekillendiğini ve doğallık söyleminin nasıl kuşkudan azade kılındığını düşünmek gerekliyse, kuran’ın ontolojik ayrıcalığına bağlı olan fıtrat’ı nasıl tartışmaya dahil edebileceğizdir?

Türker, eşcinselliğin, ideolojilerin turnusol kağıdı olduğunu belirtiyor. Daha genel anlamda ise cinselik ve “cinsiyet belası”,Butler’in işaret ettiği teorik-politik yönleriyle, islam dahil “anlam haritaları” nezdinde orta yerde duran bir skandal durumundadır. Ontolojik ayrıcalıklı bir metnin  argümaları bu türden meselelerde nasıl ele alınabilecektir? “Normal olan”ı ve dolayısıyla “olması gereken”i bir kesinlikle zaten belirlemiş olan bir yaklaşımla nasıl adil olarak tartışalabilir? Ben, sahsen nacizane olarak ontolojik ayrıcalığın, bir tür “meta anlatı” seçkinciliğinin her tür düşünceye teorik olarak yasaklanması gerektiğini düşünüyorum. Büsbütün tamamlanmış bir tartışma değil kafamda, ancak “metnin dışarısı yok”sa, içeride herhangi bir metne verilen böyle bir ayrıcalık  bir sorun olarak duruyor karşımızda.